مهمترین یادگار های ما از دوران باستان بناهای تاریخی هستند. اما از میام معماران آنها کمترکسی توانسته است همچون ایمهوتپ نام خود را در کنار نام پادشاهان حفظ نماید.
ایمهوتپ در حدود ۲۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در مصر متولد شد. او در ابتدا خادم معبد ((راع)) بود و به مرور توانست خود را در دربار فرعون مصر جای دهد و در نهایت به مقام صدر اعظمی دربار جوزر رسید.
جوزر دومین و معروف ترین فرعون از دودمان سوم فراعنه مصر است. حکومت آنها بر مصر حدود ۱۰۰ سال بطول انجامید.
فراعنه این دودمان اولین کسانی بودند دست به ساخت اهرام در مصر زدند.
آنها به معماری علاقمند بودند و از قرار معلوم کاخ های باشکوهی ساخته اند.
در کنار قصر ها و اقامتگاه های شاهی، مقبره ها، دادگاه ها و سربازخانه ها نیز با ظرافت و زیبایی طراحی شده بودند.
او به کمک وزیر خردمندش ایمهوتپ تحولات عظیمی را در مصر باستان پایه گذارد.
در زمان او داد و ستد مصریان با تمدن های شرقی افزایش یافت.
همچنین تمایل به جابجایی پایتخت بسمت شهر های شمالی تر مصر پس از مرگ او آغاز شد.
بیشتر بخوانید:
هرم جوزر به ابتکار ایمهوتپ
آنچه اکنون از این دو مرد باقی مانده هرمی پلهکانی در گورستان سقاره مصر است.
ایمهوتپ برای ساخت اولین هرم مصری از ۶ مصبطه استفاده نمود.
مصطبه یک کلمه عربی به معنی ((سکو)) است و به بنای چهار ضلعی مسقفی گفته می شود که دیوار های آن به سمت داخل شیب دارند.
این بنا ها در دوران باستان برای تدفین اشخاص مهم مورد استفاده قرار می گرفت.
هرم جوزر ۶۲ متر ارتفاع داشت. زیربنای آن ۱۳۶۲۵متر است.
در نهایت جسد فرعون را در انتهی تونلی با ۲۷ متر عمق و ۵ متر قطر قرار دادند.
آنزمان مقبره باسنگ گرانیتی ۳ تنی مسدود شد.
استفاده از ستون برای نگهداشتن سقف نیز از ابتکارات ایمهوتپ است.
در کنار این موارد اخیرا با یک بازی فکری با همین نام برخود کرده‌ایم. بازی فکری ایمهوتپ شما را در شرایط خاص معماری باستان و ساخت مصر قرار می‌دهد.
ایمهوتپ معمار یا پزشک؟
نزدیک به آغاز عصر مفرغ، سومین سلسله مصر باستان آغاز شد که اولین سلسله “پادشاهی قدیم” بود (۲۶۸۶ قبل از میلاد تا ۲۱۸۱ قبل از میلاد). همچنین فرعون جوسر (حدود ۲۶۷۰ ق.م) به قدرت رسید.
او حدود ۱۹ تا ۲۹ سال حکومت کرد. مدت زمان دقیق، مانند بسیاری از حقایق دیگر، توسط مورخان قابل بحث است. مانند بیشتر اطلاعات تاریخی مصر باستان، تقریباً همه از مصنوعات باستان شناسی، هیروگلیف، چند سند مکتوب مانند پاپیروس ادوین اسمیت و حدس و گمان مشتق شده است.
در این زمان، فردی عادی به نام ایمهوتپ (حدود ۲۶۵۰ قبل از میلاد تا ۲۶۰۰ قبل از میلاد) به شهرت رسید و در نهایت از طریق استعدادهایش به عنوان کاتب، معمار، مهندس، هنرمند و همچنین دانش پزشکی، صدراعظم/مشاور فرعون شد.
نکته قابل توجه در آن زمان این بود که آموزه های پزشکی او جزو اولین آموزه هایی بود که به طور کامل توسط جادو یا عرفان هدایت نمی شد. ایمهوتپ اطلاعات زیادی در مورد کارکرد بدن و آناتومی بدست داشت.
برخی پژوهشگران معتقدند در واقع ایمهوتپ الهام بخش اصلی پاپیروس ادوین اسمیت است. اگر این درست بود، سوال در مورد وضعیت او به عنوان یک پزشک قابل بحث نبود، اما متأسفانه، شواهد تاییدی به سادگی وجود ندارد.
تبدیل شدن ایمهوتپ به یکی از خدایان مصر باستان
تأثیر ایمهوتپ در زندگی به‌طور موجهی قوی بود و پس از مرگ حتی قوی‌تر شد. به طوری که ۲۰۰۰ سال بعد جایگاه او در نهایت به یک خدای پزشکی ارتقا یافت و فرقه او در ممفیس، پایتخت مصر باستان متمرکز شد.
پس از خدایی شدن، ایمهوتپ راهی فانی به سوی خدای پتاه، خدای آفرینش و باروری، که ظاهراً پدر ایمهوتپ بود، در نظر گرفته شد. شباهت های قابل توجهی در عروج ایمهوتپ و عروج خدای یونانی، اسکلپیوس وجود دارد، که او نیز آغازی زمینی داشت و ظاهراً پدرش خدای آپولو بود.
با توجه به همه موارد فوق، در سال ۱۹۲۸، ویلیام اسلر پیشنهاد کرد که ایمهوتپ «پدر واقعی پزشکی» است – نه بقراط. اوسلر با شیوایی بیان کرد که ایمهوتپ «نخستین شخصیت پزشکی بود که به وضوح از مه دوران باستان متمایز شد».
با این حال، مه ممکن است کمی غلیظ بوده باشد که بتوان آن را با این وضوح دید، زیرا این مفهوم بیشتر به عنوان افسانه تا واقعیت مورد تردید قرار می گیرد. به نظر می رسد هیچ مدرک مستقیمی وجود ندارد که ایمهوتپ در واقع یک “پزشک” در نظر گرفته می شود، بلکه مردی عاقل و تحصیلکرده با استعدادهای فراوان (پلیمات) است.
همانطور که در بالا ذکر شد، از جمله طراحی اولین هرم، هرم جوسر، در منطقه ای از مصر به نام سقاره. او به طراحی اهرام دیگری از جمله محل دفن خود در مکانی نامعلوم در سقاره ادامه داد.
